ÖN TÜRKLER

  Moğolistan ’da bulunan Türk topluluklarından Hoton/Hatun Türkleri kaybolmaya yüz tutmuş Türk topluluklarından biridir. Bu ülkedeki diğer Türk toplumu ise başkente 1700 km mesafede, batıda bulunan Moğolistan’ın ikinci büyük şehri olan Bayan Ulgi Uvs ilinin Tarialan ilçesinde yaşamakta olan Moğol Kazakları’dır   Makalenin Tamamı S.310

  Prof.Dr. İsmail Doğan’ın “Mayalar ve Türklük” adlı eserinden, Amerika kıtasına Kolomb’dan yaklaşık 500 yıl önce Norveç ve İzlanda’dan bazı gemiler, Atlas Okyanusu yoluyla Massachussets ve daha kuzeyde Groenlan’da çıkmıştır. Bu Vikingler arasında ‘ Tirker ’ adlı Türk olduğu tahmin edilen bir kişinin bulunması, dikkat çekicidir . Vikinglerin kullandıkları Futhark olarak adlandırılan yazının, Göktürk yazısının bir versiyonu olması mümkündür . Futhark ile özellikle İsveç, Norveç ve Danimarka’da yaklaşık 3500 taş üzerinde yazılar yazılmıştır. Bunlar içerisinde en ilginci ise 1599 tarihli ‘Nagyszombati Haritaları’dır. Dorok Müzesi müdürü Szepessy Geza , 1955 yılında Estergon’lu bir öğretmenden dört harita satın alır. Öğretmenin ifadesine göre bu haritaları 1945 yılının Mart ayında bir Alman vermiştir. Szepessy Geza, “A nagyszombati VINLAND terkep elökerülesenek törtenete. Magyar Törtenelmi Sezeemle I, New York 1970, 92-96.s.” adlı eseri ile bunu neşreder. Bu haritalardan bi...

Kaynak   Yeliz ÖZAY Dünyalı ve dünya dışı varlıkların birleşmesinden doğan çocuklar, gökyüzünden inen ışıkla görünen motifler Türk mitolojisinde de rastlanan dikkat çekici unsurlardır. Oğuz Kağan Destanı’nda bu konuyla ilişkili iki çarpıcı örnek bulunmaktadır. Birincisi gökyüzünden inen ışıkla görünen,Oğuz Kağan’a çocuk veren ve kız; ikincisi ise Oğuz Kağan’ın çadırına yine bir ışıkla gökyüzünden inen kurttur. “Yine günlerden bir gün Oğuz Kağan bir yerde Tanrıya yalvarmakta idi. Karanlık bastı. Gökten bir gök ışık indi. Güneşten ve aydan daha parlaktı. Oğuz Kağan oraya doğru yürüdü ve gördü ki; O ışığın içinde bir kız var, yalnız oturuyor. Çok güzel bir kızdı. Başında (alnında?) ateşli ve parlak bir beni vardı, demir kazık (kutup yıldızı) gibi idi. O kız öyle güzeldi ki, gülse gök tanrı gülüyor; ağlasa gök tanrı ağlıyordu. Oğuz Kağan onu görünce aklı gitti; sevdi ve aldı. Onunla yattı ve dileğini aldı.” (Ercilasun 49)  Bu olaydan sonra kız gebe kalır ve Oğuz Kağan’ın bu k...

  İskit Türklerinin Yazısı Dr.Emine Sonnur Özcan ’ ın “Kültür Tarihi Açısından İskit-Türk Aynılığı ” Kitabının Ön Sözü Çalışmamızın temel iddiası tarihî devirlerden ortaçağlara ve modern döneme Türkleri ve İskitlerin aynı topluluğa mensup halklar olduğudur. İddiamızı konar-göçer , atlı-savaşçı ve kısmen zaman içinde yerleşik hayata geçmiş Türk-İskitlerin konar göçer yaşam tarzı unsurları ve eklemeli dilleri üzerinden delillendirmeye çalışacağız. Kıl çadırları, araba-evleri , ete dayalı beslenmeleri, kısrak sütü-kımız içmeleri , kadınların eşit konumu, Tûran taktiği , at üstündeyken geriye ok atmaları, giyim kuşamları, yas törenleri, ölü gömme biçimleri, kanaatkârlıkları ve cesaretleri, Türk-İskitlerin bu çalışmada özellikle üstünde durulan karakteristik yaşam tarzı unsurlarından olacaktır. Tarih boyunca dünya üzerindeki tüm varlıklar gibi topluluklar da tanımlanıp adlandırılmak için bir "öteki"ye ihtiyaç duymaktadır.Bu bağlamda konar-göçer Türk-İskitlerle ve yaşadık...

    Türkmenistan’da Bir Yağmur İyesi “Burkut Ata” Ebru KILIÇ Türk inanç sisteminde bereketin, bolluğun, hayatın kaynağının simgesi olan su ve yağmur , bu bağlamda bir inanç öğesi olarak birtakım ritüellere-törenlere konu olmuştur. İnsanoğlu bu sebeple, kuraklıktan korunmak ve ihtiyaç duyduğu suya kavuşmak için çeşitli dualara ve büyüsel işlemlere başvurmuştur. Kuraklığı Tanrı cezası olarak tasavvur eden insanoğlu, bu cezadan kurtulmak ve kendini affettirmek için "Yada Taşı” , “ ters giyme ”, “ çömçe gelin ”, “taklit”, “kurban” gibi sembolik vasıtalar ile dileklerini Tanrı’ya ulaştırmak isterler. Bu sembolik düşünce ve inançlar, Türk boyları arasında çok eski dönemden beri kabul edilmiş; İslamiyet’in kabul edilmesi ile birlikte dini hüviyet kazanarak varlığını sürdürmüştür. Makalenin Tamamı Yer Su Kültü

  Hun Türklerinin Birinci Pazırık Kurganında Bulunmuş Olan Çift Başlı Horoz Figürü, Rusya Devlet Müzesi Halime Oya BÜYÜKKARAGÖZ Orta Asya Türklerinde horoza hala erkek takagu , aygır tavuk , erkek tauk , kuştung erkeği (kuşun erkeği) denilmektedir. Kıpçak Türklerinde ise horoz kelimesi horaz , horas olarak kullanılmaktadır. Batı Türkleri tarafından benimsenen ‘horoz’ sözcüğü, daha çok Oğuzlar ve Türkmen kesimleri arasında yaygınlaşmıştır. Anadolu Türkleri kültür çevresinde ‘ er-tavuk ’ yerine ‘horoz’, piliçlikten yeni çıkan horoza ‘ ferik ’, bir yaşındaki horoza ‘ bıdanaz ’, horozun ötüşüne de ‘ banlamak ’ deyimi kullanılmaktadır (Bozyiğit, 1996: 116, 117).    15. yy Anadolu Halısında Horoz , Konya Etnografya Müzesi Türk kültüründe özellikle beyaz horoza önem verilmiştir. Horozun en dikkat çeken özelliği olan, ötüşü ile sabahın olduğunu duyurmasıyla bağlantılı, gecenin kötü etkilerinin ortadan kalkacağına inanılmış...

  Valide Paşayeva Azerbaycan halı ve tekstillerinin bir kısmının süslemelerinde ejder motifi kullanılmıştır. Bu motife, günümüze ulaşmış 14. yüzyıl saray kumaşlarından günümüz halı ve düz dokuma yaygılarına dek çeşitli ürünlerde rastlayabiliriz. Ejder, bir taraftan eski Türk inanışları doğrultusunda iyi kuvvetleri, tanrısal gücü sembolize eden, su kaynakları ve yağmur bulutlarını temsil eden bir motif olarak kullanılmışsa, diğer taraftan Ateşperestlikteki konumuna uygun şekilde, şer kuvvetleri– Ehrimen ’i– simgeleyen bir sembol olarak kullanılmıştır. Azerbaycan’da ejder motifinin tekstil ürünlerinde kullanılmasına İlhaniler döneminde başlandığı düşünülmektedir. Bu motif dokumalarda değişik tarzlarda uygulanmıştır. Tebriz ekolü ressamlarının desenleri ile üretilmiş saray dokumalarında Çin sanatındaki örneklere benzer, çok detaylı ve profesyonelce işlenmiş, dekoratif değeri çok yüksek ve çoğunlukla negatif anlam taşıyan ejder motifi görüldüğü halde, halk dokumalarında ç...