TÜRKLERDE KAN KARDEŞLİĞİ VE ANT
Prof. Dr. İlhami DURMUŞ
Türklerde kan, silah, at kurban etme, kap, değnek, bir nesneyi kertme, hayvan derisi ve kafası, hediyeleşme gibi faaliyetler ve nesneler antla ilgili unsurlardır. Kardeş veya dost olmak isteyenlerin kanlarını bir içkiye karıştırıp içmeleri Türk kültür çevresinde antlaşmanın en önemli şartlarındandır. Bu törenlerde ok, mızrak, savaş baltası ve kılıç kullanılmaktadır.
Kılıç kullanımı Türk kültür çevresinde uzun zaman diliminde görülmektedir. Türkler kılıcı kutlu saymakta ve ant törenlerinde kılıç üzerine ant içmektedirler. Türkler, devletler ya da boylar arasında gerçekleştirdikleri törenlerde at kurban etmektedirler.
Kan kardeşliği ve ant törenlerinde kap kullanımı ön plana çıkmaktadır. Bu amaca, bir kâse ya da boynuz şeklinde kap hizmet etmektedir. Bu kaplar toprak, gümüş ya da altından yapılmaktadır. Yemin törenlerinde değnek de kullanmaktadır. Değnek üzerinden atlamak suretiyle de yemin edilmektedir. Herhangi bir nesnenin kertilmesi suretiyle de yemin edilmektedir. Kardeşleşme ya da dost olma esnasında karşılıklı hediyeler de verilmektedir. Hayvan derisi ve kafası kullanılmak suretiyle de yemin edilmektedir. Özellikle sığır derisi ve at kafatası bu amaca hizmet etmektedir. Türk kültür çevresinde at kafatası kutlu sayılmaktadır.
***
![]() |
Ant İçme Kadehleri (Tolu) |
Prof. Dr. ABDÜLKADİR İNAN
Eski Türk görenek ve geleneklerini çok iyi bilen Mahmud Kâşgarî temür (demir) kelimesini açıklarken ant formüllerinden biri olan "gök kirsin, kızıl çıksın,, cümlesini naklederek Türk andı hakkında şu malûmatı veriyor : "bu sözün başka bir anlamı vardır. Kırgız, Yabaku, Kıpçak ve daha başka kabilelerin halkı andiçtiklerinde yahut ahidleştiklerinde kılıcı çıkararak yanlama öne korlar. "Bu gök kirsin, kızıl çıksın,, derler ki, sözüm de durmazsam (yani yalan söylersem) kılıç kanıma bulansın, demir benden öcünü alsın demektir. Çünkü onlar demire tazim ederler.
Dipçe: “Gök girsin kızıl çıksın” cümlesinin anlamı, su verilip çelikleştirilmiş kılıcın rengi mavidir. Bu kılıç yemin gereği gövdeye girdiinde kana bulanarak çıkar ki rengi de kızıl yani kırmızıdır.
Türklerde ve Macarlarda Ant İçme ve Kan Kardeşliği
Yorumlar
Yorum Gönder