İSLAMİYETTEN ÖNCE KAFKASYA’DA TÜRKLER

 

Kaynak

Yrd.Doç.Dr. Zekiye Tunç

Türklerin Kafkasya’daki varlığı Proto Türk kavimleri ile ilişkilendirilen MÖ IV. bin yılına tarihlenen Nalçık mezarlığı kadar eskidir diyebiliriz. Kurgan yapma geleneği Türklerde eski çağlardan itibaren mevcuttu. Bu sebeple Asya’daki Türk kurgan yapılarına Kafkasya’da da rastlanılması bölgeye kuzeyden göçlerin olduğu yönünde olasılıkları doğurmuştur.

Türkler yayıldıkları bölgelere kültürlerini taşımışlar ve kendilerinden izler bırakmışlardır. Kurgan geleneğinin yanında balbal ve benzeri dikili taşları içeren kültür varlıklarını batıda İberik yarımadasından doğuda Moğolistan’a kadar geniş bir alana yaymışlardır. MÖ III. binyıla tarihlendirilen taşlar Kırgızistan, Kazakistan, Kafkasya, Altay, Sibirya, Tuva yöresi ve Moğolistan gibi bölgelerde bulunmuşlardır.

Türklerin kültür mirası olan kaya resimleri Kafkasya’nın bir parçası olan Doğu Anadolu’nun çeşitli yerlerinde tespit edilmişlerdir: Erzurum’da Cunni, Kars’ta Camuşlu, Geyiklitepe, Karaboncuk, Dere içi, Borluk, Oltu Taş Heykeli, Cunni Mağarası, Yusufeli Yazıtı, Kağızman Geyiklitepe Kaya Panoları, Çıldır, Oltu, Narman, Hınıs At-Koyun-Koç Mezar Taşlarıdır. Azerbaycan Gobustan kaya resimler ile Kuzey Kafkasya’daki Teşikle ve Zelençük-Krayda kaya mezarlarındaki resimler arasında benzerlikler vardır. Aynı zamanda bunlar Asya ve Doğu Anadolu’da bulunan kaya resimleriyle de benzer özelliklere sahiptirler,

Doğu Anadolu’da tespit edilen kaya resimlerinin benzerleri Kafkasya’da da olduğu için Türklerin geniş bir alana yayıldığını açıkça söyleyebiliriz. Böylelikle Runik (Göktürk) yazı şeklinin örneklerinin de bu sahalardaki varlığı Türklerin bölgedeki kültürel dağılımını gösterir. Kafkasya’da runik yazı Don, Volga, Kuban, Terek Nehirleri kenarlarında ve Sarkel, Belencer, Mayatsk, Humara, Ulu Dorbun, Hasaut, Arhız vb. bölgelerde yapılan arkeolojik çalışmalar sonucunda buradaki eserlerin üzerinde bulunmuştur.

Makalenin Tamamı


Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

GÖKTÜRK DÖNEMİ KIYAFETLERİ

Resim
  Türk Beyi ve Hanımı, Pencikent Duvar Resimlerinden Yrd. Doç.Dr. Fikri Salman Göktürk kıyafetleri, hem erkeklerde hem de kadınlarda çoğunlukla uzun kaftanlardan müteşekkil idi. Erkek kaftanları, sol taraf üste gelecek şekilde kapanırken kadın kaftanlannın bunun tersi olarak sağ yan üste gelecek şekilde kapanmakta olduğu görülmüştür. Ancak bu genel bir eğilim gibi görülse de kesin bir kural değildir. Göktürk giysilerinin dışa doğru açılan belirgin yakalarının olması önemli özelliklerden biri olarak kabul edilebilir. Başlanna ise, kendilerine özgü börkler taktıkları ve bunların keçeden ya da kenarları kürkten yapılmış başlıklar olduğu anlaşılmaktadır. Ayaklarına muhtemelen dizlere kadar uzanan deri ve keçe çizmeler giymekteydiler. Dış giyime dair verebileceğimiz bu unsurlardan sonra, iç giyimlerine dair belirleyebildiğimiz herhangi bir giyim türü tespit edilememiştir. Uygur Prensesi, Museum für Asiatische Kunst , Berlin Almanya Yerleşik hayata geçişin hızla ilerlediği ve Uygur...
Read more »

ANTİK MISIR VE TÜRKLER

Resim
  Türk Tarihinin Ana Hatları Kitabından Mısır tarihinin başından başlayan metodik tarihî bir yazı yoktur. Heykellerde, ehramlarda, mabetlerde görülen zafer menkıbeleri, özgeçmişler, kral emirnameleri, idarî muhaberat, şahsî akitler yegâne belgelerdir. Dinî eğilimlerin tesiri altındadır. bütün bu metrûkatın tetkikinden sonra, olan biteni ve hanedan saltanatlarını bir metot dahilinde tespite imkân doğmuştur.   Nil vadisinin delta kısmını ilk işgal edenler, Orta Asya'dan muhtelif yollarla ve birbiri ardı sıra gelmiş olan Türk kabileleridir . Bunlar bütün Türklerin çoğunluğu gibi brakisefal idiler. Bu insanların tipine, Akdeniz havzası tipi diyenler vardır. (A.Moret. Le Nil et la Civilisation Egyptienne, s. 44.)   Bu benzeyiş Adalar denizi havzasının asıl ahalisinin de Türk olmasındandır. Bu tip yanında dolikosefal samî ve hamîler de vardır.   Bunlarla sonradan karışılmıştır. Bu sebeple Mısır'da şimdiye kadar bulunan iskeletlerde ve heykellerde brakisefa...
Read more »

AMERİKA'NIN TÜRKLER TARAFINDAN KEŞFİ

Resim
  Prof.Dr. İsmail Doğan’ın “Mayalar ve Türklük” adlı eserinden, Amerika kıtasına Kolomb’dan yaklaşık 500 yıl önce Norveç ve İzlanda’dan bazı gemiler, Atlas Okyanusu yoluyla Massachussets ve daha kuzeyde Groenlan’da çıkmıştır. Bu Vikingler arasında ‘Tirker’ adlı Türk olduğu tahmin edilen bir kişinin bulunması, dikkat çekicidir . Vikinglerin kullandıkları Futhark olarak adlandırılan yazının, Göktürk yazısının bir versiyonu olması mümkündür . Futhark ile özellikle İsveç, Norveç ve Danimarka’da yaklaşık 3500 taş üzerinde yazılar yazılmıştır. Bunlar içerisinde en ilginci ise 1599 tarihli ‘Nagyszombati Haritaları’dır. Dorok Müzesi müdürü Szepessy Geza, 1955 yılında Estergon’lu bir öğretmenden dört harita satın alır. Öğretmenin ifadesine göre bu haritaları 1945 yılının Mart ayında bir Alman vermiştir. Szepessy Geza, “A nagyszombati VINLAND terkep elökerülesenek törtenete. Magyar Törtenelmi Sezeemle I, New York 1970, 92-96.s.” adlı eseri ile bunu neşreder. Bu haritalardan birinin alt ...
Read more »