LULUBİLER
 |
Türkiler ve Lulubilerle de Savaşan Akkad Kralı Naram-Sin'in zafer bildirgesi |
Aləkbər Ələkbərov
Çeviren : Muhammet KEMALOĞLU
Lullubiler
Azerbaycan topraklarında mevcut olmuş ilk etno-politik
topluluklardan biridir. M. Ö. III. bin ile M. Ö. II. binin
yarısında Azerbaycan'ın güneyinde Urmiye gölünden güneyde
Lullubi aşiret ittifakı oluşmuştur. M. Ö. XXIII yüzyılda bu
ittifak Lulubi devletine dönüşmüştür. Lulubilerin etnik kökeni
ile ilgili genel fikir onların Elam
menşeli olmalarıyla ilgilidir. Lakin Azerbaycanlı
araştırmacılardan Y. Yusifov bu fikri tekzip etmiş ve
Lulubiler’in Türk kökenli olduklarını söylemiştir.
O, M.Ö. III. Binli yıllarda Ön Asya'da Türk menşeli
toplulukların yaşadığını belirtiyor.
...
Bu tür
izahlar bazı gerçeklerle da ispatlanabilir. Belirtmek gerekir ki,
Yunanlılar, Balkan ve Küçük Asya'ya gelmeden önce buralarda Türk
unsuru mevcuttu. Örneğin, Truva
Savaşı sırasında Truva hâkimi Priam müttefiklerine yardıma
gitmişti. Bu müttefiklerden biri Peonlar’a başkanlık eden
Pirhem idi. Homer’in verilerine göre Peonlar, Aksiy nehri Amidon
ülkesinde yaşıyordular. Metne göre anlaşılıyor ki, Aksiy çay
adıdır. Türk dillerinde "çay" isimleri -
su/-sey/-sel/-çay söz terkiplerinin yardımı ile oluşur (Yansay,
Aksu, Yenisey, Göysay vb. ). "İlliada" yorumcuları,
"Aksiy" Balkan, Makedonya'da akan ırmaktır der ve onun
Yunanca karşılığı Strimon, modern ismi ise Bıstrisa’dır.
Roma
tarihçisi Tit Liviy’e göre Truva şehri yıkıldıktan sonra
Venediklilerin başları olan Eneya ve Antinor’a, Rumlar tarafından
Alp dağlarına Sarı ve Sicilya'ya göçmesine izin verilmiştir.
(Liviy, 1989: 10). Çeşitli dillerde yazılmış kaynak gösteriyor
ki, eski ve ortaçağlarda kullanılan Venedik etnonimi Slavlar’a
değil Oğuz Bulgarlar’a
aitti.
1222-1225 yıllarında izlandalı tarihçisi Snorri
Sturluson
tarafından kaleme alınmış öyküye de göz atmak yerinde olur ki,
bu yazar "as" Türklerinin başkanı Odin'in
kendi toplumuyla Troya kentini terk edip İsveç'e doğru göçtüğünü
belirtir. "As" ların kökeni tartışmalı olsa da,
İzlandalı tarihçi onları Türklerle aynılaştırması tesadüf
değildir. Belirtelim ki, Roma eyaleti "Asya"nın adı
“Küçük Asya'da bulunan "Assuva" nın adı ile
alakalıdır
Ancak biz düşünüyoruz ki, Asya adı
"Aslar Ülkesi" gibi okunmalıdır (örneğin, Persia
Farslar ülkesi, Rusya - Ruslar ülkesi vb. ) Yani bu durumda "~IYA"
eki Türk "ey, ev, oba" - yani " ev, yerleşim yeri,
mesken" kavramları ile aynı manadadır ve muhtemelen, "
Assuva "adındaki"-uva", " IYA" eki ile aynı
anlamdadır ve Türk" uva - oba "kelimesinden alınmıştır.
"As"ların menşeyi tartışmalı olsa da, onların
isimlerinden biri de "Alan"
dır. İranistler kesin olarak "as/alan"ları İran dilli
olduklarını sanırlar. Fakat yukarıda sunulan bilgilere dayanarak
diyebiliriz ki, onların bu görüşleri asılsızdır.
Yorumlar
Yorum Gönder