ÇEKOSLAVAKYA’DA TÜRKLÜK

 

Çekya'nın Başkenti Prag (B.Tarhan Albümünden)

Vildan K. Gündoğdu

“Çek Dilinde Türkçe Kelimeler” adlı çalışmada ünlü Türkolog Josef Blaşkoviç Çekçe ve Slav dillerindeki Türkçe alıntılar üzerinde durmaktadır. Bu konuda 20. yüzyılda yapılmış olan çalışmaların yüzeysel bilgiler ihtiva ettiğinden, Çek dilinde kullanılan Türkçe kelimelerin, özellikle önemli bir kullanım alanına sahip Türkçe kültür kelimeleri üzerinde açıkça durulmadığından bahsetmiştir. Blaşkoviç, Türkçe kelimelerin Çekçeye iki devrede geçtiğini belirtir. Birinci devre, Çek kavminin teşekkülünden önce eski Slav diline geçen Türkçe kelimelerden; ikinci devre ise 19. yüzyıl sonu ile 20. yüzyılda türlü Avrupa dilleri kanalıyla alınmış olan Türkçe kelimelerden oluşur

Diğer makale “Çekoslovakya Topraklarında Eski Türklerin İzleri” başlıklı makaledir. Bu makalede Blaşkoviç, Çek ve Slovak boylarının Çekoslovakya topraklarına yerleşmelerinden itibaren (V-VI. yy) XVII. asra kadar çeşitli Türk kavimleriyle temasta bulunduklarını belirtir. Hunlar, Avarlar (özellikle Avarlar, Çek ve Slovakların tarihinde büyük etkiye sahiptirler), Peçenek, Kumanlar gibi gruplarla etkileşimin bazı kalıntıları (yer, şahıs adları gibi) üzerinde durmaktadır. Blaşkoviç, “Slovakya’da Eski Türkçe Yer Adları” adlı çalışmasında ise yine Slovakların V. yüzyıldan itibaren ilişki içinde oldukları Türk boyları ve bu ortak yaşam sonucu Slovakya topraklarındaki Türk asıllı birkaç yer adını değerlendirmiştir. Bir diğer makale, “Çek Folklorunda Türkler” başlıklı çalışmadır. Burada eski Türk komşuluğuyla ve Çek folklorunda Türklerle ilgili dikkati çeken özellikleri belirtmiş, bunları türkü, balad örnekleri vererek somutlaştırmıştır. Ayrıca akıncıların köylere saldırılarını ve halkın bunlarla çarpışmalarını anlatan hikâyelerden birkaç örnek sunar. Blaşkoviç’in bir başka folklor çalışması “Dobruca Tatarlarının Halk Türküleri” adlı makalesidir. Burada, zengin folklorik ürünlere sahip Dobruca Tatarlarının beş halk türküsü sözlü ve notalı olarak sunulmuştur.

Makalenin Tamamı



Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

GÖKTÜRK DÖNEMİ KIYAFETLERİ

Resim
  Türk Beyi ve Hanımı, Pencikent Duvar Resimlerinden Yrd. Doç.Dr. Fikri Salman Göktürk kıyafetleri, hem erkeklerde hem de kadınlarda çoğunlukla uzun kaftanlardan müteşekkil idi. Erkek kaftanları, sol taraf üste gelecek şekilde kapanırken kadın kaftanlannın bunun tersi olarak sağ yan üste gelecek şekilde kapanmakta olduğu görülmüştür. Ancak bu genel bir eğilim gibi görülse de kesin bir kural değildir. Göktürk giysilerinin dışa doğru açılan belirgin yakalarının olması önemli özelliklerden biri olarak kabul edilebilir. Başlanna ise, kendilerine özgü börkler taktıkları ve bunların keçeden ya da kenarları kürkten yapılmış başlıklar olduğu anlaşılmaktadır. Ayaklarına muhtemelen dizlere kadar uzanan deri ve keçe çizmeler giymekteydiler. Dış giyime dair verebileceğimiz bu unsurlardan sonra, iç giyimlerine dair belirleyebildiğimiz herhangi bir giyim türü tespit edilememiştir. Uygur Prensesi, Museum für Asiatische Kunst , Berlin Almanya Yerleşik hayata geçişin hızla ilerlediği ve Uygur...
Read more »

ANTİK MISIR VE TÜRKLER

Resim
  Türk Tarihinin Ana Hatları Kitabından Mısır tarihinin başından başlayan metodik tarihî bir yazı yoktur. Heykellerde, ehramlarda, mabetlerde görülen zafer menkıbeleri, özgeçmişler, kral emirnameleri, idarî muhaberat, şahsî akitler yegâne belgelerdir. Dinî eğilimlerin tesiri altındadır. bütün bu metrûkatın tetkikinden sonra, olan biteni ve hanedan saltanatlarını bir metot dahilinde tespite imkân doğmuştur.   Nil vadisinin delta kısmını ilk işgal edenler, Orta Asya'dan muhtelif yollarla ve birbiri ardı sıra gelmiş olan Türk kabileleridir . Bunlar bütün Türklerin çoğunluğu gibi brakisefal idiler. Bu insanların tipine, Akdeniz havzası tipi diyenler vardır. (A.Moret. Le Nil et la Civilisation Egyptienne, s. 44.)   Bu benzeyiş Adalar denizi havzasının asıl ahalisinin de Türk olmasındandır. Bu tip yanında dolikosefal samî ve hamîler de vardır.   Bunlarla sonradan karışılmıştır. Bu sebeple Mısır'da şimdiye kadar bulunan iskeletlerde ve heykellerde brakisefa...
Read more »

AMERİKA'NIN TÜRKLER TARAFINDAN KEŞFİ

Resim
  Prof.Dr. İsmail Doğan’ın “Mayalar ve Türklük” adlı eserinden, Amerika kıtasına Kolomb’dan yaklaşık 500 yıl önce Norveç ve İzlanda’dan bazı gemiler, Atlas Okyanusu yoluyla Massachussets ve daha kuzeyde Groenlan’da çıkmıştır. Bu Vikingler arasında ‘Tirker’ adlı Türk olduğu tahmin edilen bir kişinin bulunması, dikkat çekicidir . Vikinglerin kullandıkları Futhark olarak adlandırılan yazının, Göktürk yazısının bir versiyonu olması mümkündür . Futhark ile özellikle İsveç, Norveç ve Danimarka’da yaklaşık 3500 taş üzerinde yazılar yazılmıştır. Bunlar içerisinde en ilginci ise 1599 tarihli ‘Nagyszombati Haritaları’dır. Dorok Müzesi müdürü Szepessy Geza, 1955 yılında Estergon’lu bir öğretmenden dört harita satın alır. Öğretmenin ifadesine göre bu haritaları 1945 yılının Mart ayında bir Alman vermiştir. Szepessy Geza, “A nagyszombati VINLAND terkep elökerülesenek törtenete. Magyar Törtenelmi Sezeemle I, New York 1970, 92-96.s.” adlı eseri ile bunu neşreder. Bu haritalardan birinin alt ...
Read more »