BULGAR TÜRKLERİ
 |
Omurtag Han tarafından Babası Krum Han Adına yaptırılan Madara Kaya Kabartması |
Prof. Dr. Osman Karatay
Muhtemelen MÖ 2. yy’daki kavimler göçü veya Sarmat dalgası içinde Orta Asya’nın güneylerinden Kafkasların kuzeyine gelmiş bir Türk boyu olan Bulgarlar Karadeniz ve Kafkasların kuzeyindeki büyük devletleri yıkıldıktan sonra etrafa dağılmışlar, bunlardan bir kol da Aşağı Tuna boylarına gelerek Bizans’tan aldığı Dobruca-Deliorman bölgesine yerleşmiştir. Bizans tarihinde ilk kez bu kadar yakın bir yerde yabancı bir devletin kuruluşu İstanbul’da kabullenilememiş, iki devlet arasında kesintisiz bir mücadele başlamıştır.
680’lerden itibaren Bizans’ın çok güçlü hükümdarlar çıkaramayışı, buna karşılık Tuna Bulgar’ın ilk iki hükümdarının güçlü kişilikler oluşu sayesin de bu Türk devleti Balkanların doğusunda tutunmuştur. 8. yy ortalarından itibaren 20 yıllık bir dönem Bulgar devleti açısından bir fetret ve sarsıntı dönemi olarak niteleniyor , ancak Bizans karşısında hiç geri adım atmayışları hem sandığımız kadar kötü durumda olmadıklarını, hem de devletin temellerinin sağlam kurulduğunu göstermektedir. Aynı yüzyılın sonunda Bulgarlar yeniden yükseldiklerinde Bizans karşısında mutlak güç sahibiydiler.
*
 |
| Kayı Boyu (Bulgar Türkleri ) Damgalı Pliska Rozeti |
Adilhan Adiloğlu
Kafkasya’da
Elbruz dağının doğu ve batısındaki yüksek dağlık vadilerde
yaşayan Karaçay-Malkar Türkleri, tarih boyunca bölgede hâkimiyet
kuran Kimmer, Saka (İskit), Bulgar, Sabir-Hun ve Kıpçak
Türklerinin binlerce yıl süren etnik bütünleşmesinden süzülerek
ortaya çıkmış bir Türk boyudur. Türkoloji bilimiyle uğraşan
birçok bilim adamı Karaçay-Malkar Türklerinin etnik oluşumunda
Bulgarların çok büyük bir pay sahibi olduğunu, hatta bazı bilim
adamları da Karaçay-Malkarlıların doğrudan Bulgarların devamı
olduğunu kabul etmektedir. Kuzey Kafkasya’da, Karaçay-Malkar
Türklerinin en yakın komşuları olan Gürcü-Svanların eskiden
Malkarlılara “Sabir” ve Karaçaylılara da “Savar” adını
vermeleri, başka bir veriye gerek kalmaksızın, Karaçay-Malkar
Türklerinin Sabirlerle olan etnik bağlantısını yeterince
açıklamaktadır.
 |
| Kubrat Han'ın Kılıcı, Hermitage Müzesi |
Macar Türkolog G. Feher : “Bulgar Türkleri, dış elbise olarak dizden aşağı kadar uzanan bir kaftan giyiyorlardı. Kaftanın yukarı kısmı ve yenleri vücuda yapışık, alt kısmı ise geniş ve iki parçadan ibaretti. Kaftanın ön tarafı kordonlarla düğmelenirdi. Altına kısa ceket (gömlek), pantolon ve çizme giyiyorlardı. Ayrıca abaları (yamçı) da vardı. Kötü havalarda silahları örter ve yayın ıslanmasına mâni olurdu. Bulgar Türkleri iki tür başlık kullanıyorlardı. Birincisi tepesi sivri ve deriden yapılmış başlıktır. İkincisi, soyluların giydiği, yuvarlak ve kenarı körüklü kalpak idi. Bulgar Türklerinin kadınlarının elbiseleri de erkeklerinkine benziyordu. Evli kadınların saçı bir baş örtüsü ile kapalı idi. Bunun üstünde süslü bir kalpak taşırlar veya aynı örtüyü bir kalpak şekline sokarlardı”
*
Ali Ahmetbeyoğlu
Azak civarında bulunan ve Göktürklere bağlı Onogurların başında olan dayısı, Organa’nın yanında yatişen ve onun ölümü üzerine yerine geçen Onogurlar ve Kutrigurlar başta olmak üzere Karadeniz kıyılarındaki Ogurları (Bulgarları) birleştirip bir devlet kuran Kubrat Han, aynı zamanda kensidinden sonra yeni bir Bulgar Etnogenez’i başlatmıştır ki bütün bu boylar daha sonra tek bir isimle Bulgar olarak adlandırılmıştır.
Bulgarları Oluşturan Kutrigur ve Utigurlar
 |
Krum Han'ın Heykeli Filibe Bulgaristan |
 |
| Kubrat Han'ın Yüzüğü, Hermitage Müzesi |
Yorumlar
Yorum Gönder