ANAV (ANAU) KÜLTÜRÜ (M.Ö. 4.000-1.000 )

 


Prof.Dr. Salim Koca

Orta Asya’da en eski kültür merkezlerinden biri Türkmenistan’ın başkenti Aşkabat yakınlarındaki Anav (Anau) adını taşıyan yerde ortaya çıkarılmıştır. Anav’da yapılan kazılarda oldukça gelişmiş yerleşik bir kültüre rast gelinmiştir. Anav insanı, güneşte kurutulmuş tuğlalardan (kerpiç)yapılan evlerde oturuyor; at, koyun, sığır gibi hayvanlar besliyor; daha da önemlisi çiftçilik yapıyordu (Durmuş, 2016: 66.).

Anau Marguş Eserlerinde Burkut ve Grifon Savaşı

 

Yerleşik kültürün bir benzeri de Anav yakınlarındaki Namazgâh-tepe’de bulunmuştur.Namazgâh-tepe kültürü Anav kültürüne göre, daha sonraki bir tarihe isabet etmektedir. Bu tarih M.Ö. 2500 yıllarıdır. Namazgâh-tepe’de yapılan kazılarda dibekler ve bakırdan çeşitli süs eşyaları ortaya çıkarılmıştır. Öyle anlaşılıyor ki, bu kültürün insanı, yetiştirdiği arpayı ve buğdayı dibeklerde öğütüp, un ve ekmek yapmayı ve madeni işlemeyi öğrenmiş bulunuyordu (Ögel, 1984: 20).

Yağmur İyesi Burkut
 

Anav kültürünü yaratan topluluğun milliyeti kesin olarak tespit edilememiştir. Bazı Batılı bilginler, bu kültürü, ciddî bir delil göstermeksizin Arî topluluklarına mâl etmişlerdir. II. Dünya Savaşından sonra Arî toplulukları üzerinde yapılan yeni araştırmalara göre, bu toplulukların Hazar denizinin kuzeyinden Orta Asya’ya yayılışları ve Hindistan’a inişleri, M.Ö. 1500 yıllarından sonra meydana gelmiştir. Hâlbuki Anav kültürü M.Ö. 4000 yıllarına, hatta 9000-11000 yıllarına kadar geriye gitmektedir (Togan, 1970: 8). Bu duruma göre, “Anav kültürü, ancak Türklerin atalarına veya onlarla akraba bir kavme mâl edilebilir. Zira Türk kültürünün temel unsuru olan at, ilk defa Anav kültüründe görülmüştür” (Koppers, 1941: 450, 473/496, 524).

Makalenin Tamamı

Exploration in Turkestan

Central Asia's Lost Civilization

In Ruin,Symbols on a Stone Hint at a Lost Asian Culture

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

GÖKTÜRK DÖNEMİ KIYAFETLERİ

Resim
  Türk Beyi ve Hanımı, Pencikent Duvar Resimlerinden Yrd. Doç.Dr. Fikri Salman Göktürk kıyafetleri, hem erkeklerde hem de kadınlarda çoğunlukla uzun kaftanlardan müteşekkil idi. Erkek kaftanları, sol taraf üste gelecek şekilde kapanırken kadın kaftanlannın bunun tersi olarak sağ yan üste gelecek şekilde kapanmakta olduğu görülmüştür. Ancak bu genel bir eğilim gibi görülse de kesin bir kural değildir. Göktürk giysilerinin dışa doğru açılan belirgin yakalarının olması önemli özelliklerden biri olarak kabul edilebilir. Başlanna ise, kendilerine özgü börkler taktıkları ve bunların keçeden ya da kenarları kürkten yapılmış başlıklar olduğu anlaşılmaktadır. Ayaklarına muhtemelen dizlere kadar uzanan deri ve keçe çizmeler giymekteydiler. Dış giyime dair verebileceğimiz bu unsurlardan sonra, iç giyimlerine dair belirleyebildiğimiz herhangi bir giyim türü tespit edilememiştir. Uygur Prensesi, Museum für Asiatische Kunst , Berlin Almanya Yerleşik hayata geçişin hızla ilerlediği ve Uygur...
Read more »

ANTİK MISIR VE TÜRKLER

Resim
  Türk Tarihinin Ana Hatları Kitabından Mısır tarihinin başından başlayan metodik tarihî bir yazı yoktur. Heykellerde, ehramlarda, mabetlerde görülen zafer menkıbeleri, özgeçmişler, kral emirnameleri, idarî muhaberat, şahsî akitler yegâne belgelerdir. Dinî eğilimlerin tesiri altındadır. bütün bu metrûkatın tetkikinden sonra, olan biteni ve hanedan saltanatlarını bir metot dahilinde tespite imkân doğmuştur.   Nil vadisinin delta kısmını ilk işgal edenler, Orta Asya'dan muhtelif yollarla ve birbiri ardı sıra gelmiş olan Türk kabileleridir . Bunlar bütün Türklerin çoğunluğu gibi brakisefal idiler. Bu insanların tipine, Akdeniz havzası tipi diyenler vardır. (A.Moret. Le Nil et la Civilisation Egyptienne, s. 44.)   Bu benzeyiş Adalar denizi havzasının asıl ahalisinin de Türk olmasındandır. Bu tip yanında dolikosefal samî ve hamîler de vardır.   Bunlarla sonradan karışılmıştır. Bu sebeple Mısır'da şimdiye kadar bulunan iskeletlerde ve heykellerde brakisefa...
Read more »

AMERİKA'NIN TÜRKLER TARAFINDAN KEŞFİ

Resim
  Prof.Dr. İsmail Doğan’ın “Mayalar ve Türklük” adlı eserinden, Amerika kıtasına Kolomb’dan yaklaşık 500 yıl önce Norveç ve İzlanda’dan bazı gemiler, Atlas Okyanusu yoluyla Massachussets ve daha kuzeyde Groenlan’da çıkmıştır. Bu Vikingler arasında ‘Tirker’ adlı Türk olduğu tahmin edilen bir kişinin bulunması, dikkat çekicidir . Vikinglerin kullandıkları Futhark olarak adlandırılan yazının, Göktürk yazısının bir versiyonu olması mümkündür . Futhark ile özellikle İsveç, Norveç ve Danimarka’da yaklaşık 3500 taş üzerinde yazılar yazılmıştır. Bunlar içerisinde en ilginci ise 1599 tarihli ‘Nagyszombati Haritaları’dır. Dorok Müzesi müdürü Szepessy Geza, 1955 yılında Estergon’lu bir öğretmenden dört harita satın alır. Öğretmenin ifadesine göre bu haritaları 1945 yılının Mart ayında bir Alman vermiştir. Szepessy Geza, “A nagyszombati VINLAND terkep elökerülesenek törtenete. Magyar Törtenelmi Sezeemle I, New York 1970, 92-96.s.” adlı eseri ile bunu neşreder. Bu haritalardan birinin alt ...
Read more »