ELAMLILAR
 |
Ön Elamit kralı Kurlaş'ın oğlu Kidin-Hudran'ın da adının geçtiği Arjan Tabağında bulunan bozüy (taşınabilir ev) kurma işlemi görülmektedir. |
Ord. Prof. Dr. Şemseddin Günaltay, İran Tarihi 1. Cilt
Proto Elamit (M.Ö. 3200-2700) yazıtlarının incelenmesinden çıkan sonuçlara göre Elam dili bitişken bir dildi. Bu bakımdan Sami ve Hint Avrupalı Dillerden ayrılıyordu. Filoloji incelemelerinin belirttiğine göre Elam’lıların konuşma dilleriyle yazı dilleri arasında dikkate şayan ayrılıklar vardı. Türkçe’de olduğu gibi Elam dilinde de eril isimle dişil isim arasında fark yoktu. Elamcanin karakteristik unsurlarından büyük bir kısmının, Kas, Lulubi, Guti, Haldi, Hurri dilleriyle bazı Küçük Asya kavimlerinin (Proto - Hatti, Likya’li, Lidya’Ii ve Etrüks’lerin) dilleriyle müşterek olduğu anlaşılmaktadır. Herhalde Elam dili ile bu diller arasındaki benzerlik, hepsinin tek bir menşeden çıkmış olduğunu belirttiğine göre, bu dilleri konuşan kavimler arasında etnik bir akrabalık olduğu şüphesiz görünmektedir.
*****
Prof. Dr. Ekrem Memiş
Elamların kökenine gelince; dünya tarihinde önemli bir rol oynayan ve Asya kökenli bir kavim olarak kabul edilen bu ırk, Hint-Avrupa orijinli kavimlerden önce İran’ın Zağros bölgesine gelip yerleşmiştir. Büyük bir ihtimalle bu kavim de Türk kökenli bir kavim olmalıdır. Zira Dr. Phil. Hâmit Zübeyir Koşay’ın yapmış olduğu dil araştırmaları, Elamca ile Türkçenin yakın ilişkisini hattâ ayniyetini ortaya koymaktadır. Aşağıda yer alan birkaç örnek, bu görüşün doğruluğunu bütün çıplaklığı ile ortaya koymaktadır.
Kelimelerdeki Benzerlikler
1. Elamca: atta
Türkçe: ata
2. Elamca: balibe
Türkçe: balbal
3. Elamca: la-gitta
Türkçe: kit-mek (git-mek)
4. Elamca: Kukki
Türkçe: kuk, gök
Görülüyor ki, başta Sümerler olmak üzere Gutiler, Kaslar ve Elamlar Mezopotamya medeniyetine ve dolayısıyla dünya medeniyetine katkıda bulunmuş olan Türk orijinli kavimlerdir.
Makalenin Tamamı Türkler Cilt 1
*****
Eray Karaketir
Mordtmann bu görüşüne ilaveten Susaca ile Türkçe arasında benzerlikler bulunduğunu belirterek Susacanın eski Türk dillerinden bir olup Türk-Tatar dil ailesi içerisinde yer aldığını savunmuştur.
Lenormant, 1875 yılında yayımladığı başka bir çalışmasında Ahamenişlerin üç dilli yazıtlarındaki ikinci dilin Turan karakterine ve Türkçe ifadelerle olan benzerliklerine dikkat çekmiitir.
Elamcanın Dravid dil ailesi içerisinde yer aldığına dair görüşe en güçlü itirazlar ise Türk bilim insanları tarafından yapılmıştır. Bunlar arasında ilk isim olarak ise Türk filolog, arkeolog ve etnograf Hâmit Zübeyr Koşay öne çıkmıştır.
Hâmit Zübeyr Koşay, Türkçe hakkında araştırmalar yaparken Türkçe ile Elamca arasında çeşitli benzerlikler olduğunu fark etmiş ve o vakte kadar bu iki dil arasında karşılaştırmaya dayalı ciddi bir çalışma yapılmadığını dikkate alarak Elamca ile Türkçe arasındaki benzerlikleri Türkiye‟de ilk kez 1937 yılında yayımladığı “Elamca-Türkçe Dilakrabalığı” isimli kısa çalışmasında ortaya koymuştur.
Koşay, ismi geçen çalışmasında söz konusu iki dile ait kelimeleri ve dil bilgisi kurallarını kıyaslayarak Elamcanın Türkçe ile akraba olduğunu somut örneklerle açıklamıştır. Elamca-Türkçe ilişkisi konusundaki çalışmalarını ileriki yıllara taşıyan Koşay, 1968 yılında yayımladığı çalışmasında, Hint-Avrupa ya da Sami kökenli olmadıkları tespit edilmiş olan ve İran‟a gelmeden önce yüksek olasılıkla Orta Asya‟da Proto-Türkler ile birlikte yaşayan Elamlıların, Orta Asya‟dan hareket ederek Hint-Avrupa kökenli kavimlerden önce Zagroslar civarına geldiklerini belirtmiştir.
Koşay‟ın tespitleri ilk Türk Elamolog (Elambilimci), Azerbaycanlı bilim insanı Yusif Behluloğlu Yusifov tarafından desteklenmiştir. Yusifov, 1993 yılında Ankara‟da düzenlenen Üçüncü Uluslararası Türk Kültürü Kongresi‟nde sunduğu bildiride Proto-Türkler ile Elamlıların vaktiyle temas kurmuş olabileceklerini ileri sürmüş, buna kanıt olarak da Elamca ile Türkçedeki bazı sözcük benzerliklerini göstermiştir.
Buna göre Koşay‟ın yukarıdaki tespitleri arasında yer aldığı hatırlanacağı üzere “igi” sözcüğünün Elamca ve Türkçede “kardeş” anlamına geldiğini, ayrıca MÖ 7. yüzyılda müşterek şekilde hüküm süren Elam kralları Teumman ve Urtaki‟nin isimlerinin de Türkçe ile iliŞkili olduğunu savunmuŞtur. Teumman isminin Asya Hun İmparatorluğu‟nun kurucusu ve bilinen ilk hükümdarı Teoman‟ın ismi ve yine Türkçede kullanılan Tuman ismi ile benzer olduğunu, Urtaki isminin ise Türkçedeki “ortak” kelimesi ile benzer olup, müşterek yönetimi ifade eden bir kral lâkabı olduğunu dile getirmiştir.
Yorumlar
Yorum Gönder