URAL BATIR, AKZUBAT VE KÖROĞLU DESTANLARI ARASINDAKİ BANZERLİKLER
Doç.Dr. Metin Ergun
Ural Batır, Başkurtlar’ın mitolojik inançlarını ve o dönem insanının hayallerini anlatan üç kuşağın hayat hikâyesidir. Yenbirzi atayla Yenbike ananın, onların oğulları Şülgen ile Ural’ın ve Ural’ın çocukları İzil, Hakmar, Nöğöş ve Yayık’ın hayat hikâyeleri. Destanda, iyiyle kötünün mücadelesini görürüz.
Ural Batır destanı, Akbuzat destanıyla bir daire meydana getirir. Akbuzat destanının kahramanı Hevben, Ural Batırla oğullarının bitiremedikleri mücadelelerini, savaşlarını devam ettirir. Yaman dev, cinlerin ve ejderhaların su altı dünyalarını ve onların padişahı Şülgen’i tarumar eder. Ural Batır’ın devler tarafından çalınan Akbuzatı ile Elmas kılıcını almak için Hevben su altı padişahlığına gider. Orada, Şülgen’in kızı Nerkes’le karşılaşır ve onunla evlenir. Akbuzat ve Elmas kılıcı aldıktan sonra Şülgen’in ülkesini yok eder. Hevben, daha sonra halka zulüm eden Mesem Han’la beylerine karşı savaşır. Han’ı yendikten sonra Han’ın emriyle kanatları kırılan Huma kuşunu ve esir yedi bahadırı kurtarır. Yedi bahadırı yedi uruğa bey yapar.
Köroğlu destanı Balkanlar’dan Sibirya’nın içlerine kadar çok büyük bir coğrafyada yaygın olarak yaşayan bir Türk destanıdır. Hemen hemen bütün Türk dünyasında anlatılan bir destandır.
Destanın yapısı Ural Batır ve Akbuzat destanlarında olduğu gibi, iyiyle kötünün mücadelesi üzerine kurulmuştur. Köroğlu, kendi ailesine ve halka zulûm eden bir beye karşı mücadele etmiştir. Bu yönüyle temel felsefe açısından Köroğlu , Ural Batır ve Akbuzat destanları arasında bir benzerlik söz konusudur.
Yorumlar
Yorum Gönder