AMERİKA YERLİLERİNDE BOZKURT

 

 

Prof. Dr. Mustafa Aksoy

Türkiye’de bazıları tarafından Amerika yerlilerinin aslen nereli olduğu tar­tışılsa da dünyada yapılan önemli araştırmalara göre Amerika yerlilerinin Asyalı olduğu kabul edilmiştir. Bundan dolayı artık Amerika yerlilerinin nereli olduğu tartışılmıyor. Ancak ne zaman nasıl geldikleri ve gelirken neler getir­dikleri araştırmacıların ilgisini çekmeye devam ediyor. 

Amerikan İndiana Üniversitesi antropologlarından Wissler; Amerikan yerlileri hakkında çok önemli bilgiler verdiği kitabında Amerikan yerlilerinden Pawneeler’in kabilelilerinden bir kısmının “Kurt Pawneeleri” adıyla isimlendirildiğini de belirtir.


Bu topraklara gelen insanların elbette maddi ve sözlü kültürlerini de beraberinde getirmeleri gayet insanî doğal bir davranıştır. Çünkü hiç bir sosyal grup, bir yerden başka bir yere giderken kültürel değerlerini bırakarak gitmez. Bu sebeple Amerikan yerlilerinin bozkurt kültünü de beraberlerinde götürmüş olmaları gayet doğaldır. Bilindiği gibi bozkurt, Türkler ve Moğollar tarafından kutsal kabul edilen hayvanlardan biridir. Bu kutsallık Oğuz Han Destanı’nda ve Cengiz Han ile ilgili sözlü kültürde de görülmektedir. Mesela Duha Türkleri hakkında yaptığımız bir araştırmada Cengiz Han’ın Tanrı ile bağlantıyı bozkurt vasıtasıyla sağladığını tespit etmiştik.

 

Bozkurt ile ilgili görsellerin ilginç özelliklerinden biri Türkistan’da olduğu gibi aynı üslupla yapılmış olmalarıdır. Ayrıca ilginç bilgilerden biri de araştırma yaptığımız yerlerde insanlara “bozkurt”u niçin yaptıklarını sorduğumuzda, verilen cevapların hemen hepsinde, “bizim geleneğimizden geliyor”, “bizim için kutsal hayvan”, “atalarımız ondan türemiş” ve benzeri cevapların olmasıydı. 

Türkler'de kutsal kurt da bir astronomik sembol idi. Kırgız Türklerinin bölgesinde bulunan kutsal kurt  ile yıldızları, güneşi ve ayı içinde toplayan eski bir Türk kabartması, üzerinde derin olarak durulması gereken bir eserdir.Prof. Dr. Bahaettin ÖGEL, Türk Kültürü Dergisi Sayı: 118

 


 
Kurt Anneler


Makalenin Tamamı

Bozkurt'tan Hızır’a Türk Halk Anlatımlarında Klavuz

Orta Asya Türk ve Amerika Kızılderili Şamanlarının Giysileri

Amerika Yerli Kızılderili ve Türk Halk Kültüründe Destanlaşmış Şamanlar, Gün ve Toprak Ana

Amerika Yerlilerinde Kilimler, Giyimler, Damgalar

Hopi Kızılderilileri ve Sümerlilerin Mitoloji Benzerliği (İngilizce)

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

GÖKTÜRK DÖNEMİ KIYAFETLERİ

Resim
  Türk Beyi ve Hanımı, Pencikent Duvar Resimlerinden Yrd. Doç.Dr. Fikri Salman Göktürk kıyafetleri, hem erkeklerde hem de kadınlarda çoğunlukla uzun kaftanlardan müteşekkil idi. Erkek kaftanları, sol taraf üste gelecek şekilde kapanırken kadın kaftanlannın bunun tersi olarak sağ yan üste gelecek şekilde kapanmakta olduğu görülmüştür. Ancak bu genel bir eğilim gibi görülse de kesin bir kural değildir. Göktürk giysilerinin dışa doğru açılan belirgin yakalarının olması önemli özelliklerden biri olarak kabul edilebilir. Başlanna ise, kendilerine özgü börkler taktıkları ve bunların keçeden ya da kenarları kürkten yapılmış başlıklar olduğu anlaşılmaktadır. Ayaklarına muhtemelen dizlere kadar uzanan deri ve keçe çizmeler giymekteydiler. Dış giyime dair verebileceğimiz bu unsurlardan sonra, iç giyimlerine dair belirleyebildiğimiz herhangi bir giyim türü tespit edilememiştir. Uygur Prensesi, Museum für Asiatische Kunst , Berlin Almanya Yerleşik hayata geçişin hızla ilerlediği ve Uygur...
Read more »

ANTİK MISIR VE TÜRKLER

Resim
  Türk Tarihinin Ana Hatları Kitabından Mısır tarihinin başından başlayan metodik tarihî bir yazı yoktur. Heykellerde, ehramlarda, mabetlerde görülen zafer menkıbeleri, özgeçmişler, kral emirnameleri, idarî muhaberat, şahsî akitler yegâne belgelerdir. Dinî eğilimlerin tesiri altındadır. bütün bu metrûkatın tetkikinden sonra, olan biteni ve hanedan saltanatlarını bir metot dahilinde tespite imkân doğmuştur.   Nil vadisinin delta kısmını ilk işgal edenler, Orta Asya'dan muhtelif yollarla ve birbiri ardı sıra gelmiş olan Türk kabileleridir . Bunlar bütün Türklerin çoğunluğu gibi brakisefal idiler. Bu insanların tipine, Akdeniz havzası tipi diyenler vardır. (A.Moret. Le Nil et la Civilisation Egyptienne, s. 44.)   Bu benzeyiş Adalar denizi havzasının asıl ahalisinin de Türk olmasındandır. Bu tip yanında dolikosefal samî ve hamîler de vardır.   Bunlarla sonradan karışılmıştır. Bu sebeple Mısır'da şimdiye kadar bulunan iskeletlerde ve heykellerde brakisefa...
Read more »

AMERİKA'NIN TÜRKLER TARAFINDAN KEŞFİ

Resim
  Prof.Dr. İsmail Doğan’ın “Mayalar ve Türklük” adlı eserinden, Amerika kıtasına Kolomb’dan yaklaşık 500 yıl önce Norveç ve İzlanda’dan bazı gemiler, Atlas Okyanusu yoluyla Massachussets ve daha kuzeyde Groenlan’da çıkmıştır. Bu Vikingler arasında ‘Tirker’ adlı Türk olduğu tahmin edilen bir kişinin bulunması, dikkat çekicidir . Vikinglerin kullandıkları Futhark olarak adlandırılan yazının, Göktürk yazısının bir versiyonu olması mümkündür . Futhark ile özellikle İsveç, Norveç ve Danimarka’da yaklaşık 3500 taş üzerinde yazılar yazılmıştır. Bunlar içerisinde en ilginci ise 1599 tarihli ‘Nagyszombati Haritaları’dır. Dorok Müzesi müdürü Szepessy Geza, 1955 yılında Estergon’lu bir öğretmenden dört harita satın alır. Öğretmenin ifadesine göre bu haritaları 1945 yılının Mart ayında bir Alman vermiştir. Szepessy Geza, “A nagyszombati VINLAND terkep elökerülesenek törtenete. Magyar Törtenelmi Sezeemle I, New York 1970, 92-96.s.” adlı eseri ile bunu neşreder. Bu haritalardan birinin alt ...
Read more »